ฌาน ๔ คือ ๑ ปฐมฌาน มีองค์ ๕ ๒ ทุติยฌาน มี

ฌาน ทมยันตี ฌาน เสี้ยนหนาม หรือศัตรูตัวสำคัญของฌาน ๔ ก็คือ ลมหายใจ เพราะถ้าปรากฏว่า มีลมหายใจปรากฏเมื่อเข้าฌาน ๔ ก็จงทราบเถิดว่า จิตของท่านมีสมาธิต่ำกว่าฌาน ๔ แล้วจงอย่าสนใจกับลมหายใจเลยเป็นอันขาด ฌาน ฌาน คุณผู้อ่านอาจเคยนั่งหลับหรือนั่งเหม่อใจลอยไม่รับรู้อะไรในบางขณะแล้วถูกล้อว่า เข้าฌาน นั่นเป็นความหมายโดยปริยาย พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ ศ ๒๕๔๒ ระบุว่า ฌาน

ฌาน อารีย์กุล ฌาน แปลว่า เพ่ง เพ่งอารมณ์กัมมัฏฐานนั้นๆ ให้เป็นไปตามปรารถนาที่ตนประสงค์ไว้แล้ว เช่น เพ่งกสิณหรือเพ่งอสุภ เป็นต้น ให้เป็นไปตามประสงค์ของตน เช่น อยากจะให้เป็นไฟ แล้วก็เพ่งว่า